Dokumenty rodziny senatora Sandersa w sądeckim archiwum

Od Sylwestra Rękasa, kierownika nowosądeckiego oddziału Archiwum Narodowego w Krakowie, otrzymaliśmy interesującą korespondencję na temat przechowywanych w Nowym Sączu dokumentów archiwalnych rodziny amerykańskiego senatora Bernie Sandersa, biorącego udział w wyścigu do Białego Domu, nie bez szans na końcowy sukces.

Do listu sądecki archiwista dołączył scany dokumentów.

Poniżej list Sylwestra Rękasa

**
(...) Amerykanie ekscytują się zbliżającymi wyborami prezydenckimi i trwającą kampanią wyborczą. Limanowianie, że jeden z kandydatów demokratów na Prezydenta USA, socjalista, wieloletni kongresmen od 2007 r. senator - Bernie Sanders, ma korzenie w Słopnicach, w powiecie limanowskim

W 2013 r. zwrócił się do Oddziału Archiwum Narodowego w Nowym Sączu Wójt Gminy Słopnice – Adam Sołtys, z prośbą o przeprowadzenie, kwerendy dotyczącej rodziny Sanders ze Słopnic. Sprawa była bardzo nagląca, gdyż swoją wizytę w Słopnicach zapowiedział senator Stanów Zjednoczonych Bernie Sanders, który odbywał właśnie sentymentalną podróż po kraju przodków i zapragnął odwiedzić miejscowość, w której urodził się i wychował jego ojciec.

Włodarze Gminy postanowili zrobić gościowi pamiątkowy prezent, w postaci kopii dokumentów dotyczących jego rodziny i w ten właśnie sposób sprawa trafiła w ręce pracowników Oddziału Archiwum.

Początkowo wydawało się, że wyniki kwerendy będą negatywne, ponieważ zachowało się stosunkowo niewiele materiałów archiwalnych dotyczących Żydów z Limanowej i powiatu limanowskiego (nie zachowały się np. akta metrykalne Izraelickiego Okręgu Metrykalnego w Limanowej. Jedyny fragment księgi małżeństw z lat 30-tych XX w,. jest przechowywany w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej). Jednak efekt końcowy kwerendy był bardzo zadawalający, gdyż w aktach Sądu Grodzkiego w Limanowej (sygn. 31/66/33) odnaleziono akta sprawy spadkowej po babce Berniego Sandersa – Ettel 1 v. Sander 2 v. Schnűtzer – szynkarki ze Słopnic Królewskich – wspaniały materiał do badań genealogicznych.

Ettel Schnűzer zmarła 12 stycznia 1934 r. w Słopnicach Królewskich, w wieku 62 lat. Pozostawiła męża Maurycego oraz piątkę pełnoletnich dzieci: Jakuba, Chanę, Chaima, Eliasza i Abrahama. Bracia Chaim i Eliasz (ojciec senatora Sandersa) mieszkali już wtedy w Nowym Jorku i upoważnili swojego młodszego brata Abrahama Schnűtzera do reprezentowania ich oraz sprawowania kurateli nad częścią spadku.

Akta sprawy spadkowej zawierają m.in. akt zejścia oraz świadectwo śmierci spadkodawczyni, pełnomocnictwa podpisane własnoręcznie przez Eliasza i Chaima Sander, inwentarz spadku oraz postanowienie, tzw. dekret dziedzictwa. Kopie wybranych dokumentów zostały przekazane Berniemu Sandersowi, za pośrednictwem Wójta Gminy Słopnice, podczas wizyty Senatora w Słopnicach.

Sylwester Rękas
--
Autor jest kierownikiem nowosądeckiego Oddziału Archiwum Narodowego w Krakowie.