- Czterdzieści lat temu raczej się nie bałem. Strach przyszedł dopiero w stanie wojennym. W tamtym czasie byłem tym, który bał się najmniej. Nie było takiego człowieka, który się w ogóle nie bał – mówi Andrzej Szkaradek, działacz sądeckiej „Solidarności”. W wywiadzie opowiada o problemach, które pojawiły się na początku 1980 roku i o konsekwencjach swoich czynów, których doświadczył w stanie wojennym. Zobaczcie całość rozmowy na wideo.
Andrzej Szkaradek urodził się 6 lipca 1948 roku w Chełmcu. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące w Nowym Sączu, a pracę rozpoczął w Nowosądeckich Zakładach Przemysłu Terenowego w Nowym Sączu. Od 1978 roku kolportował „Robotnika”, do „Solidarności” dołączył w 1980 roku. Był przewodniczącym Tymczasowego Komitetu Założycielskiego „S” w Nowomagu. Organizował i uczestniczył w dwugodzinnym strajku 14 września 1980 roku w Nowomagu z poparciem dla strajkujących w WPK. W styczniu 1981 roku został wybrany na wiceprzewodniczącego KZ „S” w Nowomagu. Brał udział w strajku w nowosądeckim Ratuszu 9 -11 stycznia 1981 roku.
Był zaangażowany w tworzenie struktur „Solidarności” w województwie nowosądeckim, był członkiem Miejskiego Komitetu Koordynacyjnego w Nowym Sączu oraz MKZ w Krakowie. Został wybrany na członka Zarządu Regionu Małopolskiego.
Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany najpierw w Załężu, później w Uhercach oraz w Nowym Łupkowie. Zwolniono go 19 listopada 1982 roku. Po wyjściu na wolność zaangażował się w tworzenie MKS Nowy Sącz i został przedstawicielem Regionalnego Komitetu Solidarności Małopolska w Nowym Sączu. W lutym 1983 roku został współzałożycielem i członkiem MKS Małopolska Południowo-Wschodnia, w którego skład wszedł również nowosądecki oddział MKS.
Inicjował i współtworzył struktury zakładowe podziemnej „S” m.in. w Nowomagu, ZNTK, WPK, PKS i PKP. Redagował, drukował i kolportował podziemne wydawnictwa oraz ulotki. Aktywnie działał przy kościele oo. Jezuitów w Nowym Sączu, współorganizując msza święte za Ojczyznę. Organizował również pomoc dla uwięzionych i ich rodzin. Nakłaniano go, aby wyjechał za granicę, ale się nie zgodził.
W 1984 roku aresztowano go i osadzono w Areszcie Śledczym w Krakowie, Nowym Sączu oraz Tarnowie. Zwolniono go na mocy amnestii 1 sierpnia 1984 roku. Aż do roku 1989 nie pracował i w tym czasie był wielokrotnie zatrzymywany i poddawany rewizjom. W lutym 1984 roku rozpoczął jawną działalność i w 1985 roku został współorganizatorem Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Sączu.
W 1988 roku zainicjował reaktywowanie jawnych struktur „S” oraz zorganizował jawne Tymczasowe KZ w Nowomagu. Od 2 lutego 1989 roku organizator i przewodniczący nowosądeckiego Międzyzakładowego Komitety Organizacyjnego „S”. W latach 1989-1991 współzałożyciel i przewodniczący KO „S” w województwie nowosądeckim. Organizował kampanię wyborczą do parlamentu w czerwcu i maju 1989 roku. Zaangażowany w działalność „Solidarności” w Nowomagu, Nowym Sączu oraz na terenie Małopolski – pełnił stanowiska przewodniczących i wiceprzewodniczących w KZ i ZRM. Był kierownikiem Oddziału nr 1 z siedzibą w Nowym Sączu od 2006 roku.
W latach 1994 – 1998 obejmował stanowisko radnego miasta Nowego Sącza, był posłem na Sejm w latach 1997 – 2001 z listy AWS. Był członkiem sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz sekretarzem ds. dyscypliny Klubu Parlamentarnego AWS. Od 1998 roku do 2002 roku zajmował stanowisko radnego i wiceprzewodniczącego Sejmiku Województwa Małopolskiego. Startował w wyborach do Sejmu w latach 1991, 19993, 2001.
Odznaczony przez Rząd RP na Uchodźstwie Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Złotym Medalem Zasługi za reformę i ustawodawstwo dla Policji. Uhonorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem „Niezłomnym w Słowie” oraz Krzyżem Wolności i Solidarności.
Rozmawiała Sylwia Siwulska. Opracowanie tekstu Sylwia Siwulska, na podstawie „Leksykonu Ludzi Małopolskiej Solidarności” Adama Gliksmana.
Zdjęcie w tle przedstawia uczestników mszy w intencji Papieża w 1981 roku na sądeckim Rynku. Źródło: archiwum Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu