Posypmy głowy popiołem. Środa Popielcowa rozpoczyna Wielki Post

Obchodzona dzisiaj (5 marca) Środa popielcowa nie zobowiązuje nikogo do uczestnictwa we Mszy Świętej. Mimo to od samego rana kościoły na  Sądecczyźnie pełne są wiernych. Obrzęd posypania głów popiołem na początku Wielkiego Postu to znak pokuty. Sam popiół to natomiast symbol przemijania. Uzmysławiają to słowa kapłana: "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię" lub  "Pamiętaj, że prochem jesteś i w proch się obrócisz".
Środa Popielcowa wprowadza w świątyniach nastrój powagi. Organy grają jedynie pokutne pieśni, na ołtarzach nie ma kwiatów, a kolor szat liturgicznych jest fioletowy.
Przez najbliższe sześć tygodni Kościół wzywa wiernych do postu, wyrzeczeń, żarliwej modlitwy, do czynienia dzieł miłosierdzia. Proponuje też człowiekowi, by wyciszył się dla otoczenia, a otworzył na Boga.  W ciągu czterdziestu dni Wielkiego Postu wierzący powstrzymają się od organizowania hucznych zabaw i słuchania głośnej muzyki, będą za to uczestniczyć z nabożeństwach Drogi Krzyżowej i Gorzkich Żali.
Warto wsponiec, że na początku XX wieku, w Środę Popielcową, już po Mszy Świętej, w domach i karczmach stawiano gar z żurem i śledzie, które miały zastąpić obfite jedzenie i były symbolem zaczynającego się postu.
- Szczególnie na wsi praktyka umartwiania się i poszczenia była szczególnie silna. Rezygnowano ze spożywania wszelkich tłuszczów zwierzęcych, nie jadano jajek, nie pito mleka. Podstawowymi potrawami stawały się żur żytni, kapusta kiszona, śliwionka, czyli polewka z suszonych śliw, chleb i podpłomyki. We dworach z kolei zajadano się rybami - mówiła nam Barbara Romańska, etnograf z Sądeckiego Parku Etnograficznego.
Więcej o wielkopostnych tradycjach pisaliśmy: Żur, śliwionka i kapusta. Wielkopostne tradycje na Sądecczyźnie
***
W Środę Popielcową - zgodnie z kanonami 1251-1252 Kodeksu Prawa Kanonicznego - obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post ścisły (trzy posiłki w ciągu dnia, w tym tylko jeden - do syta). Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy powyżej 14. roku życia, a prawem o poście - osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60. roku życia

(KB)
fot. JEC, De