Pamiątki po generale Józefie Kustroniu w Muzeum Wojska Polskiego
Gen. bryg. Józef Rudolf Kustroń – dowódca 21. Dywizji Piechoty Górskiej urodził się w Stryju 16 października 1892 r. W młodości mieszkał w Nowym Sączu. Po zdobyciu matury rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Działał w Związku Młodzieży Zet i Związku Strzeleckim. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. W Wojsku Polskim służył w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W czasie wojny polsko -bolszewickiej był przedstawicielem Naczelnego Dowództwa w Kontroli Ruchu Kolejowego i Centralnej Komisji Ewakuacyjnej, kierował transportami ewakuacyjnymi i wojskowymi.
W uznaniu zasług w 1923 r. został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po zakończeniu wojny pełnił m.in. funkcję dowódcy 55. Pułku Piechoty, a w 1935 r. został dowódcą 21. Dywizji Piechoty Górskiej w Bielsku Białej. Jako jej dowódca brał udział w kampanii 1939 r. Dywizja walczyła pod Cieszynem, następnie brał udział w walkach odwrotowych armii Kraków. Została rozbita w bitwie pod Oleszycami. Gen. Józef Kustroń poległ prowadząc do ataku na stanowiska niemieckie polskich żołnierzy pod Ułazowem 16 września 1939 r. Był jednym z pięciu polskich generałów poległych w walce w czasie kampanii 1939 r.
Po wojnie, w 1953 roku, został pochowany na cmentarzu w Nowym Sączu. Do wyjątkowych pamiątek, które znalazły się w Muzeum Wojska Polskiego należy Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari ze śladami krwi, nadany za zasługi w wojnie polsko – bolszewickiej. Odznaczenie zostało zdjęte z munduru generała po śmierci. PCK odesłał wdowie notes wraz z legitymacją wojskową ze zbroczonym krwią Krzyżem Orderu Virtuti Militari, pierścionkiem oraz kartką z „ośmioma Błogosławieństwami”. Źródło – wspomnienia Krystyny Kustroń córki generała opublikowane w Rocznik Lubaczowski 2011 XV-XVI, str. 239 dr Zygmunt Kubrak autor biografii generała.
Oprócz tego zostały przekazane Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militarii nadany przez generała Władysława Sikorskiego i Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militarii, Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939 r.”, Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939, dokumenty związane z ustaleniem okoliczności śmierci gen. Kustronia – zeznania osób będących świadkami; dokumenty wojskowe – rozkazy operacyjne, dokumenty urzędowe dotyczące gen. Kustronia i jego rodziny – świadectwo chrztu, akt zgonu, świadectwa szkolne, odpis aktu małżeństwa, fotografie z uroczystości wojskowych i rodzinnych; broszury autorstwa Pana Generała – pisane pod pseudonimami, notes z osobistymi zapiskami. Ważnymi pamiątkami są również legitymacje osobiste gen. bryg. Józefa Kustronia, żony Aleksandry, córki Krystyny. Ponadto zostały przekazane fotografie m. in. w mundurze pułkownika strzelców podhalańskich.
Żródło: Muzeum Wojska Polskiego