Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
30/10/2018 - 13:50

Dobra książka. Sądeczanin poleca. Józef Panaś "Pamiętniki Kapelana Legionów" (2)

Gwar życia obozowego pochłonął mnie zupełnie. Jedynym moim celem było zostać w Legionach, ale trudności się piętrzyły, bo Legion wschodni miał już kapelana O. Damazego, kapucyn. Oświadczyłem więc, że mi na posadzie kapelana nie zależy, a jestem zdrów i jeszcze nie stary, więc każdą wyznaczoną mi służbę chętnie będę pełnić.


 

1 września 2014.

Sokola legitymacya wystarczyła mi w zupełności za legitymacyę i bilet jazdy z Dobromila do Sanoka. Pociągi przeładowane uciekającymi. Wszystko jakby przed straszną jakąś burzą uciekało na zachód, a trwożliwe opowiadania uciekinierów podnosiły do nieskończonej potęgi grozę nieznanej owej strasznej burzy, której huk od Lwowa już było słychać.
W Sanoku, w fabryce wagonów, zastałem dwa bataliony Legionu wschodniego. Wspaniale maszerująca kolumna, zaopatrzona w cały rynsztunek, zręcznie rozwijająca się na polskie słowa komendy, sprawiła na mnie radosne a silne wrażenie. Nareszcie doczekaliśmy się. (…).
Gwar życia obozowego pochłonął mnie zupełnie. Jedynym moim celem było zostać w Legionach, ale trudności się piętrzyły, bo Legion wschodni miał już kapelana O. Damazego, kapucyn.
Oświadczyłem więc, że mi na posadzie kapelana nie zależy, a jestem zdrów i jeszcze nie stary, więc każdą wyznaczoną mi służbę chętnie będę pełnić.
Ponieważ intendantura Sekcyi wschodniej nie bardzo dobrze funkcyonowała, a trzeba było wyżywić około 10.000 ludzi w czasie ciągłych ruchów, na razie więc przeznaczono mnie do intendentury a po paru dniowej praktyce w Sanoku, zostałem przeznaczony na prowiantowego IV. baonu, którym dowodził p Szczepan, później zaś p. Hamburger z Kołomyi.
Każdy ksiądz ma trochę kwalifikacyi na kwestarza, a że znajdowaliśmy się w stronach moich rodzinnych, gdzie znałem wszystkich proboszczów i wiele dworów, to też moim chłopcom nie najgorzej się powodziło. (…).

Mimo wszystko w Legionie składającym się przeważnie z młodzieży akademickiej, gimnazyalnej i zdrowego, a patryotycznego żywiołu wiejskiego z Galicyi wschodniej duch był jeszcze dobry. (…). Ale zaczęły się już objawy agitacyi przeciw tworzeniu Wojska Polskiego. (…). Bataliony w liczbie ośmiu zostały rozkwaterowane w okolicznych wsiach celem ćwiczenia i organizacji, ale niestety rozpoczęła się zaraz szalona polityka. Dużo złego zrobiły takie nieprzychylne okoliczności, jak n. p. oddanie do dyspozycyi Legionu starych strzelb i rozmaitych raubszycerówek konfiskowanych przez żandarmeryę. Naturalnie, że broni tej nie odebrano, ale sama propozycya sprawiła wiele złego. (…).

Pułk pierwszy Hallera został umieszczony w Mszanie, pułk drugi kap. Kozickiego w Rabce, gdzie zakład kąpielowy stanowił dla nas bardzo wygodne pomieszczenie.
Agitacya antylegionowa przybierała coraz to większe rozmiary. Garstka tylko ludzi oświadczyła się za absolutnym utrzymaniem Wojska Polskiego, choćby w najgorszych warunkach wychodząc z zapatrywania, że tylko dobijanie się do niepodległości siłą fizyczną może mieć wśród ogólnego zmagania się narodów realne znaczenie.
Dzień przysięgi oznaczono na 26 września. (…). Na drugi dzień odbył się ogólny wiec oficerski w budynku sądowym w Mszanie dolnej. Ile głów tyle było zdań. Większość opowiadała się za zupełną likwidacyą Legionów (…). Zgromadzenie zostawiło wolną rękę oficerom i żołnierzom w sprawie przysięgi i pozostania w Legionach, (…). Przysięga odbyła się pod wrażeniem, że jest ona wymuszona okolicznościami a dokonana z rozkazu N.K.N., który wówczas Rząd Polski zastępywał.  W duszy i sercu ślubowaliśmy służbę dla Ojczyzny i Jej tylko postanowiliśmy życie i krew naszą oddać. (…).
Krótki rozkaz wojskowy oznajmił nam, że przez Węgry mamy udać się na front, gdzie po krótkim przygotowaniu staniemy do boju.

Ks. Józef Panaś, Pamiętniki Kapelana Legionów Polskich, nakładem księgarni St. Rehmana,  Lwów 1920;
reprint w 2014 r. przez Oficynę Wydawniczą „Ajaks” i Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku

Wybór tekstów B.P.
Zachowano oryginalną pisownię

Osoby zainteresowane współpracą w zakresie doboru tytułów do prezentacji zapraszamy do kontaktu: [email protected]







Dziękujemy za przesłanie błędu