Blair Witch (2015), reż. Adam Wingard
USA 90', horror

Recenzja: A jednak bardzo dobrze się stało, że osoby stojące za sukcesem takich game-changer'ów jak Piła (Saw, 2004, J. Wan), Paranormal Activity (2007, O. Peli) czy The Ring (2002, G. Verbinski) połączyli siły i wskrzesili Blair Witch Project (The Blair Witch Project, 1999) – ponadczasowy klasyk Daniela Myricka i Eduardo Sáncheza, film uznawany za Matrix wśród horrorów „found-footage”.

Blair Witch (2016) bierze szturmem emocje widza i jego zmysły, cielesność swoich bohaterów i ich zdrowie psychiczne, i zupełnie jak w przypadku swojego poprzednika, nie bierze przy tym żadnych jeńców. Scenarzysta Simon Barrett trzyma całość w ryzach kanonu, sięgając jednocześnie po zawartą w oryginale filmu mitologię, ale której ostrze nie stanowi oręża przeciwko widzowi – wręcz przeciwnie. Aby docenić film Wingarda niby nie jest wymagana ani znajomość Blair Witch Project, ani luźno związanego z pierwowzorem i zrealizowanego w konwencji fabularnej sequela – Księgi cieni: Blair Witch 2 (Book of Shadows: Blair Witch 2, 2000, J. Berlinger). Choć trzeba przyznać, że zdecydowanie pomaga, aby w pełni czerpać przyjemność z samego oglądania i z tego, co znajduje ujście gdzieś między kadrami. Blair Witch to film, który pozoruje na Blair Witch Project, a Wingard i Barrett ze swadą magika i premedytacją godną sadysty nie robią nic, aby wyprowadzić widza z błędu – aż do sekwencji mocarnych twistów w trzecim akcie. Perfidia fortelu ze strony twórców polega na tym, że w momencie, kiedy widz przestaje już czekać i łudzić się, że nagle otrzyma coś, co wychodziłoby poza ramy remake'u, dostaje finał jako rodzaj antytezy finału z filmu Myricka i Sáncheza, który przetwarzać będzie jeszcze na długo po ustaniu napisów końcowych.

Blair Witch powinien zadowolić, choć pewnie nie zaskoczy, sezonowych fanatyków horrorów i innych transgresji – zdewastuje natomiast całą resztę. Wingard bawi się konwencją, przełamuje tradycyjne schematy, miesza podgatunki, jakie na przestrzeni lat zdążył wykształcić horror. Blair Witch to film, który ma spore zadatki na to, aby – tak jak w latach 70. Egzorcysta (The Exorcist, 1973) Friedkina, dekadę później Koszmar z ulicy Wiązów (A Nightmare on Elm Street, 1984) Cravena czy Candyman (1992, B. Rose) na początku lat 90. – konkretnie przeorać psychikę młodego, niezaprawionego w gatunkowych bojach widza.

Osobliwą ironią losu jest to, że sequel filmu, który dał życie jednemu z bardziej nośnych podgatunków, staje się zbawcą samego gatunku. Historia zatacza koło, ale z wartością dodaną – przeszywającym doświadczeniem emocjonalnym i niemal całkowitym zniesieniem narracji, a nie jedynie fasadą, pierwszoosobową perspektywą, ujęciami z tzw. „ręki” plus upozorowaną autentycznością historii, które w momencie premiery filmu duetu Myrick-Sánchez stanowiły o nowej jakość, w gruncie rzeczy tych samych ogranych schematów.

Podsumowując, lubisz horrory – wybierz się na Blair Witch. Lubisz horrory, które stają się czymś więcej niż są w rzeczywistości – wybierz się na Blair Witch, ale wcześniej sięgnij po... Project. 

Ocena: 9/10 (rewelacyjny)

***

Seanse w kinie SOKÓŁ / Nowy Sącz

23 września g. 21.05; 24 września – 29 września g. 15:15, 21:05

Seanse w kinie HELIOS / Nowy Sącz

23 września g. 10:00, 17:30, 22:00; 24 września – 28 września g. 12:15, 17:30, 22:00; 29 września g. 12:15, 22:00

Więcej filmów na synekdochanowysacz.blogspot.com. Szczegółowe informacje na temat repertuaru można znaleźć na kino-sokol.pl i helios.pl.

Bartosz Szarek
Fot.: kadr z filmu

**

Bartosz Szarek (ur. 1 grudnia 1986 w Nowym Sączu) – filolog, tłumacz, publicysta, recenzent i krytyk filmowy, absolwent Wyższej Szkoły Lingwistycznej w Częstochowie na kierunku filologia angielska, specjalność lingwistyka stosowana. Obecnie nauczyciel języka angielskiego w PTZ w Nowym Sączu, redaktor bloga filmowego „Synekdocha, Nowy Sącz”.